Khí vị: Vị cay khí ôn rất nhiệt, không độc, bẩm thụ khí dương, tính phù mà đưa lên, ghét Hoàng cầm, Hoàng liên; khử độc Bán hạ, Lương khương, Hậu phác.
Chủ dụng: Tính xông bốc mà không thu liễm, tán phong hàn thấp tê, đờm tắc, mũi tịt, đầu nhức, ngoại cảm khí kết ở khoảng bì phu, thông suốt thần minh trừ ác khí, hoắc loạn trướng đầy và hết thảy mọi chứng trúng độc, sốt rét, chứng đờm, điều hòa dinh vệ mà vận hành tân dịch của tỳ vào phế kinh, khai vị. Phàm mọi bệnh của Tỳ và Vị đều trọng dụng nó, là thuốc thánh để chữa nôn mửa, sau khi sinh dùng nó thì phá được huyết ứ. Người ta chỉ biết nó là thuốc của dạ dầy, mà không biết nó thông tâm phế, khí của tâm thông thì khí của toàn thân đều chính, mà tà khí không có chỗ ở. Đan Khê có nói: Để cả vỏ thì lạnh, bỏ vỏ đi thì nóng, thực ra không phải tính của nó là lạnh, vì để cả vỏ thì chạy ra ngoài biểu mà trừ nhiệt, bỏ vỏ đi thì nhiệt vẫn giữ lại ở trong.
Khương bì (vỏ gừng) tiêu phù nề sưng trướng.
Hợp dụng: Cho vào thuốc phát tán thì dùng sinh khương, cho vào thuốc tân lương thì dùng khương bì, vào thuốc ôn trung (làm ấm trung tiêu) thì dùng Bào khương, cho vào thuốc bổ huyết, chỉ huyết, và thuốc dẫn hỏa đi xuống thì dùng Hắc khương, vì sắc nó đen thì thu liễm được mà giáng xuống; cho vào thuốc Tỳ, Vị để chỉ tả thì dùng Ổi khương.
Cấm kị: Phàm chứng âm hư hỏa thịnh, về môn hãn và huyết khí của tâm hao tán, đau bụng thuộc hỏa nhiệt đều nhất thiết cấm dùng, hơn nữa ăn nhiều tổn thương tâm, ít trí khôn, nếu tháng 8 tháng 9 ăn gừng thì sang Xuân sẽ bị đau mắt, lại tổn thọ, giảm sức khỏe, yếu gân, nếu người bình thường đêm nào cũng ăn gừng thì làm cho khí của người ta bế lại.
* Ổi khương (gừng lùi): Chuyên trị các chứng đường tiết, thủy tà, có khả năng làm ấm trung tiêu.
* Can khương (gừng già đồ chín phơi khô): Phá huyết tiêu đờm, đau bụng, nôn mửa đều dùng được; ấm trung tiêu đưa khí xuống, trừ trưng hà, tích tụ, khai vị, giúp tỳ tiêu hóa thức ăn ngừng trệ. Để sống thì phát hãn nhanh chóng, sao đen thì chỉ huyết rất mau.
Các bài mới:
Các bài đã đăng:
|
Dược học 
