|
Mỗi lần quán Tứ Hải tổ chức ĐÊM RẺO CAO như thường lệ vào tối thứ hai cuối cùng của tháng vào mùa Đông, tôi lại nhớ đến cái phong vị hoang vu đã từng nếm trải tại những phiên chợ XUÂN vùng cao.
Người dân tộc thiểu số coi cái chơi xuân quan trọng lắm. Đó là hình ảnh hàng đoàn người váy xanh cạp đỏ, khăn hoa vóc mượt nô nức kéo nhau đi trong cái rộn rã, sau khi ngô thóc đã thu về, củi đã chất đầy hiên gác, bò ấm, ngựa no, trong cái say sưa của bát rượu căng sức men của làng bản, bên đống lửa hồng như muốn xua đi cái giá lạnh, cho nụ cười xinh tươi nở trên môi cô gái.
Họp giữa thung lũng hiểm trở, cái tột đỉnh cheo leo được ôm ấp trong những sườn núi ngoằn ngoèo, khúc khuỷu. Bất giác tôi nhớ đến câu thơ: "Mã đề đạp toái lãnh đầu vân" (Mây đầu núi tả tơi vó ngựa).
Thế nhưng cái phong cảnh ấy, dù man dại, vắt vẻo, vẫn gợi những nên thơ, lồng lộng trữ tình. Cả một rừng trắng đỏ đào nở, hoa ban, tiếng sáo Mèo du dương thiết tha gọi bạn tình cho mùa xuân tới, tiếng khèn lúc dìu dặt, lúc yêu thương, khi vút thẳng chói tai như tiếng gằm ghè, dọa nạt của những cuộc thi tài, xen lẫn tiếng đàn môi như nhắn nhủ những hình hài rung động.
Lúc đó, dường như lòng người tràn đầy tựa chiếc lù cởi trên vai áo thiếu nữ dân tộc thêu hoa, chở ăm ắp thành quả vất vả của một năm trên lưng ngựa thồ hôm nay không còn lầm lũi. Khắp trong cái thời khắc giao mùa đó, đồng bào Hmông, Dao, Lự, Giáy, Thái Đen, Thái Trắng...đổ về, rực rỡ, sục sôi trong tiếng cười vui, tiếng hí vang trời, tiếng rền vang vó ngựa. Tôi mỉm cười với một cô gái Mông, bất giác gặp được cái tận tình, hồn hậu như chính cô đang dìu chồng lên lưng ngựa. Cả một chặng đường lên xuống cao sâu, giờ là lúc cả Tộc, Kinh thong dong, cả mừng bát rượu.
Và họ uống, tôi uống, họ hát, hát say mê những bài hát tù trưởng năm xưa, những bài ca biên giới...ngoài kia, tiếng Còn, Pao đã ra ràng...
Đã là anh em thì ta cạn chung bát rượu, người trai Dao yêu lắm chỉ vào nồi Thắng Cố đang sôi, dúi vào tay người đất viễn phương dẻo thịt hun dài còn oi mùi gác bếp, hàm răng xỉn vàng kể cho tôi nghe vẻ thần bí núi rừng.
Đi trong tràn ngập hàng hóa vùng cao, ngửi đâu đây cái mùi đất quê hương mằn mặn. Đã bao đời Kinh, Thổ cùng nhau?! Em bé dân tộc tặng tôi bắp ngô, miệng còn dính tinh là mèn mén, mách bảo những lời khoai sắn, hoa màu.
Chỉ nếm vài lưng bát rượu đã say, trong miệng húp bát thắng cố phổi phèo, lòng ngựa mà mồm cứ phả ra cái chắt chiu của rừng xanh, cái men chuếnh choáng của lá rừng ngai ngái.
Vẫy tay tạm biệt bản làng ngày xuân, để hôm nay ĐÊM RẺO CAO tại bừng lên giữa lòng Hà Nội.
"...Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa
Kìa em xiêm áo tự bao giờ
Khèn lên man điệu nàng e ấp
Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ
Người đi Châu Mộc chiều sương ấy
Có thấy hồn lau nẻo bến bờ
Có nhớ dáng người trên độc mộc
Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa..."
(Tây tiến - Quang Dũng)
Nguyễn Hạnh (Viết trong ĐÊM RẺO CAO)
Tin liên quan
Các bài mới:
Các bài đã đăng:
|
Tản mạn 
