Mụn bọc mủ đông y gọi là “Thiên bào sang”, lại bởi sau khi mụn mủ vỡ thấm ra nước vàng cho nên gọi là “Hoàng thủy sang”.
Bệnh này bởi cảm thụ thử độc của mùa Hạ, Thu mà sinh ra. Thông qua tiếp xúc có thể truyền nhiễm.
ĐIỂM CẦN KIỂM TRA ĐỂ CHẨN ĐOÁN
1. Mùa Hạ, Thu phát bệnh, người bệnh chủ yếu là nhi đồng.
2. Thường mọc ở nơi vùng bộc lộ của mặt, tứ chi.
3. Chẩn da to như hạt đậu vàng, hoặc lại to mà sắc trắng, hoặc bọc nước sắc vàng, vách bọc rất mỏng dễ vỡ, sau khi hóa mủ đặc chìm đọng ở vùng nửa dưới mà hiện rõ hình nửa mặt trăng, chung quanh có vầng đỏ. Có thấy ngứa ở các mức khác nhau. Sau khi gãi, vỡ nước mủ dẫn đến truyền nhiễm tiếp xúc.
4. Hạch lim phô ở gần đó sưng to, nếu nghiêm trọng có thể kèm có sợ lạnh, phát sốt là chứng trạng toàn thân.
PHƯƠNG PHÁP TRỊ LIỆU
1. Biện chứng thí trị
Nói chung chỉ cần xử lí cục bộ. Nếu có chứng trạng toàn thân như miệng khô, nước tiểu đỏ, hoặc nhiều bọc mủ, sau khi vỡ ra nước vàng đầm đìa, kéo dài thành mảng, cần kết hợp chữa toàn thân.
Cách chữa: Thanh thử, giải độc, hóa thấp
Phương thuốc đưa ra làm ví dụ: giải thử thang gia giảm. Thạch cao 2 đồng cân, Ngân hoa 5 đồng cân, Liên kiều 5 đồng cân, Bích ngọc tán 5 đồng cân (bọc lại sắc), Đạm trúc diệp 3 đồng cân, xa tiền tử 3 đồng cân, lá sen tươi 1 lá. Sốt nặng thì gia hoàng liên 1 đồng cân, Hoàng cầm 3 đồng cân.
2. Xử lý cục bộ
- Tễ rửa viêm da, sắc nước tắm rửa, trừ sạch mủ mụn.
- Hoàng linh đan hoặc Thanh đại tán, dùng dầu vừng (dầu rau) hoặc nước, trộn thành dạng hồ đắp mụn.
- Tránh không gãi cào, chùi xát dể dứt bò dài mụn. Phương lẻ thuốc cây cỏ.
- Rau sam tươi, Hoa cúc dại tươi, lá mướp tươi, Địa đinh tươi, Bồ công anh tươi, chọn lấy 1 – 2 loại, không kể lượng, đun nước rửa.
- Vỏ đậu nành (vỏ quả) hoặc da đậu nành (vỏ hạt) sao cháy nghiền khô hoặc trộn dầu bôi. Bột lô cam thạch đã nung 5 đồng cân, khinh phấn 5 phân, Băng phiến 2 phân, trộn dầu vừng bôi.
- Hổ nhĩ thảo tươi, rửa sạch, giã nát vắt lấy nước, thêm vào ít bột hoạt thạch, trộn đều đắp vào mụn. Trong thì uống thứ cây cỏ là thuốc thanh nhiệt giải độc, có thể tham khảo ngoại khoa truyền nhiễm hóa mủ.
GHI CHÚ PHƯƠNG THUỐC
1. Tễ rửa viêm da (theo ghi chú bài 2).
2. Hoàng linh đan:
Luyện phi thạch cao 4 lạng, Hoàng bá 4 lạng, Phi hoạt thạch 2 lạng, Phi lô cam thạch 2 lạng, Bột đậu xanh 2 lạng (nếu không có, có thể không dùng), khinh phấn 8 đồng cân, Băng phiến 4 đồng cân, Hoàng đan 1 lạng 6 đồng cân, nghiền chung nhỏ mịn, dùng dầu vừng trộn thành dạng hồ để dùng.
3. Thanh đại tán:
Thanh đại 2 lạng, Hoàng bá 2 lạng, Luyện phi thạch cao 4 lạng, Phi hoạt thạch 4 lạng. Nghiền chung nhỏ mịn, trộn với dầu vừng, dầu rau hoặc nước đun sôi để nguội thành dạng hồ để dùng.
Bài viết 
