Nhìn về "Dịch lệ"

[tuhaibajai]

"Dịch lệ" là cách mà trái đất làm lành vết thương trên cơ thể của mình, giống như ta nặn đi cái mụn mủ trên người.

Đặc điểm của dịch lệ là đến rất nhanh, tiến triển cũng rất nhanh (sáng ở ngoài biểu, chiều đã nhập lý) chứ không như thuyết truyền kinh.

Khi bệnh nhân phát bệnh, tùy theo chứng của kinh nào thì trị theo kinh đó, chỉ có điều phải chú ý giữ gìn chính khí để bệnh không truyền kinh. Ví dụ: bệnh mới phát thấy xuất hiện ở kinh Thiếu dương mà người bệnh thiên về âm hư thì phải gia những vị đề bổ âm...

Đám thầy lang chúng ta mà thò tay chữa trị loại bệnh trong kỳ dịch này là phạm luật, chỉ nên biết để không chủ quan nhưng cũng không lao nhao như cá bị dí điện thôi.

[tuhaibajai]

Phòng dịch lệ

Trong thời gian bệnh dịch lưu truyền mà "Lệ đàn" không còn ta nên làm như sau:

Bên ngoài: Lấy cái chổi sể dùng càng cũ càng tốt cùng với lá Ngải cứu khô đem đốt lấy khói, khói của hai thứ này sẽ làm chết tất cả những con be bé, xinh xinh gây bệnh lơ lửng trong không khí.

Bên trong: Nên ăn Củ cải, Rau sam, Rau mảnh bát, Mật ong, Kinh giới, Sắn dây, Chè vối, nước Hoắc hương...

[tuhaibajai]

Phòng dịch lệ



...

Thiên thời dịch lệ nguy thay
Làm sao trị được bệnh này mới an
suốt đời khí thấp lưu liên
Đến khi nắng nóng chứng lên bệnh thành.

Theo đường mũi miệng vào mình
Khí độc lam chướng hoành hành ác ghê
Gặp khi chướng khí lưu hành
Ban ngày nắng bốc hơi thành mùi thơm.

Kíp luôn bịt kín mũi mồm
Nói năng phải tránh mới hòng khỏi qua
Ở nơi lam chướng phải ngừa
Tuyệt không phòng sự, ăn no, nhọc nhằn.

Ngày uống vài chén rượu tăm
Để cho khí huyết ôn thông rất cần
Hễ khi ôn dịch phát ra
Dự phòng uống tỏi, bạc hà, lá thông.

Nữ thanh(1), Bục dục (1) nên dùng
Lại hun bồ kết, đàn hương trong nhà
Có dịch chớ có lân la
Cần nên bịt mũi khi ra ngoài đường.

Dùng bông bọc tỏi, hùng hoàng.
Khi thăm người bệnh lại càng không quên.
Chuyện trò đối diện chớ nên
Về nhà tẩy uế (2) mới yên trong lòng.

Trong nhà người bệnh ở cùng
Chớ nên chung chạ đồ dùng phòng lây
Dễ lây khó khỏi người hay
Ai mà mắc phải lánh ngay vào rừng.(3)

Chớ nên lưu luyến gia đình
Bền lòng điều dưỡng một mình mới an
Mật ong, rau má thường ăn
Mặn, cay phải kỵ, mới hòng hồi cư.
-----

(1) Nữ thanh, Bục dục: rau mảnh bát.
(2) Tẩy uế: tắm táp, vệ sinh sạch sẽ thân thể.
(3) Lánh ngay vào rừng: biện pháp tự cách ly xã hội, không tiếp xúc với người khác.

[Đom Đóm]

Tà khí  qua đường thở, ẩn náu ở Thượng tiêu là vị trí trong trẻo cho nên dùng thuốc thơm tho để giải tà. Tà khí ẩn náu ở trung hạ nhị tiêu là vị trí của trọc âm, dịch độc đã đến chỗ này, kết lại mà thành uế khí thì thuốc thơm tho không giải được mà phải lấy uế khí để tấn công uế khí, thì uế khí mới trừ được.

[tuhaibajai]

Tránh khỏi dịch lệ

Thiên Thích pháp luận sách Tố vấn nói: "Năm bệnh dịch phát sinh, đều truyền nhiễm từ người này sang người khác, không kể người lớn trẻ con, bệnh trạng đều giống nhau... người không nhiễm phải là vì chính khí đầy đủ ở trong thì ngoại tà không xâm phạm được". Trong đoạn văn này chẳng những trình bày tình hình truyền nhiễm của bệnh dịch, đồng thời cũng nêu ra chính khí của thân thể người ta là có hiệu lực chống đỡ với sự cảm nhiễm dịch tà. Về sự ghi chép dùng phương pháp cách ly để ngăn ngừa bệnh truyền nhiễm lưu hành, đời Tùy đã từng đặt ra "Lệ nhân phường" (trại hủi) để cách ly người bệnh hủi. Trong sách Thiên kim phương của Tôn Tư Mạc đời Đường nói: "Thường tập không nhổ xuống đất", tức là cần gây cho mọi người thành thói quen không nhổ đờm xuống đất. Đến đời Minh lại phát minh ra cách lấy đậu người tiếp trồng để phòng ngừa bệnh đậu mùa làm hại người ta. Sự phát minh này, về việc phòng trị bệnh trên Y học có một ý nghĩa rất lớn. Trong sách Bản thảo cương mục của Lý Thời Trân giới thiệu dùng tễ đái phấn (bột bằng cuống rốn) để phòng trị bệnh đậu chẩn; ngoài ra còn có phương pháp như dùng Tử thảo căn uống trong để phòng bệnh sởi truyền nhiễm.