|
Vào cuối đời Chiến Quốc, đất nước Trung Hoa đã sản sinh ra một con người vĩ đại. Đó là Hàn Phi Tử. Lai lịch của ông vốn dòng quí tộc nước Hàn, được gọi là "Công tử ngọng" vì ông có tật này từ bé. Chính vì vậy mà ông không biện luận giỏi nhưng lại là người viết sách rất nhiều. (Từng viết các tác phẩm như Cô Phẫn, Ngũ Đố, Nội Ngoại Trữ Thuyết, Thuyết Lâm, Thuyết Nan, tất cả hơn mười vạn chữ.).
Ông học cùng thầy với Lý Tư ( Cùng học Tuân Tử ) và họ cùng nhau trở thành hai cánh tay phải của Tần Thủy Hoàng, cùng theo dòng Pháp gia, chịu ảnh hưởng của Mặc Địch ( Tức Mặc Tử ).
Bộ sách Hàn Phi Tử trứ danh được ông xây dựng nên từ tư tưởng của các nhà Pháp Gia, Nghị Luận Chiến Quốc tiền bối, được học giả Nguyễn Hiến Lên đánh giá là có giá trị hơn bộ Le Prince của Niccolò Machiavelli ( 1469-1527 ) cả về tư tưởng lẫn bút pháp.
Xuyên suốt tư tưởng của ông là tính Ác, giống như chủ quan của thầy mình là Tuân Tử, bởi ông cho rằng dù tình cha con cao cả như thế mà sao lại có chuyện người ta sinh ra con trai thì đem nuôi, con gái đẻ ra thì giết đi, sao có người lại dã tâm diệt thân để theo đòi Danh Lợi, như vậy bẩm sinh con người là Đại Ác rồi còn gì! Do vậy ông không hề bàn đến chữ Nhân, cũng không trọng Lễ như Tuân Tử mà say mê chữ Thế, Thuật, Luật mà trị quốc.
Thế rồi trong bước quan trường cứng nhắc như thế, ông bị ngay Lý Tư và Diêu Giả ganh ghét, gièm pha.
Chúng nói ông:
– Hàn Phi là công tử nước Hàn. Nay nhà vua muốn thôn tính tất cả nước chư hầu, nhưng Phi thì rốt cuộc chỉ lo cho Hàn chứ không lo cho Tần, thường tình con người ta vẫn thế. Nay nhà vua không dùng, giữ lại đây lâu rồi cho về, thế là gây cho mình một mối lo. Chi bằng lấy cớ hắn làm trái pháp luật mà giết đi có hơn không?
Vua Tần cho là phải, giao cho quan lại trị tội Hàn Phi. Lý Tư sai người đưa thuốc độc để cho Hàn Phi tự sát. Hàn Phi muốn bày tỏ trước mặt nhà vua, nhưng không được nhà vua tiếp. Sau đó nhà vua hối tiếc sai người tha thì Hàn Phi đã chết mất rồi. Vậy là một con người vĩ đại đã ra đi như thế, để lại một tư tưởng lớn cho nhân loại.
Viễn thủy cận hỏa" ( Nước xa, lửa gần ) - Chương Thuyết Lâm ( 說林 ), Hàn Phi Tử viết: Viễn thủy bất cứu cận hỏa ( 远水不救近火 ), nghĩa là "Nước xa không cứu được lửa gần". Đây cũng là một trong những tư tưởng vĩ đại.
Thiên Chủ Viễn Truyền Nguyễn Hạnh
Tin liên quan
Các bài mới:
Các bài đã đăng:
|
Tản mạn 
