Nay phiền khát uống nhiều, đó là "Thận thủy khô, cầu thủy để tự cứu" Tâm hỏa đi lung tung, cho nên mê mệt nói nhảm; nóng thì hại khí cho nên hơi thở ngắn mỏi mệt; lưỡi khô môi nứt đó là vì lẽ hỏa long lôi cũng làm khô sém được cỏ cây, tôi cho uống phương Bổ âm liễm dương an thần, thì tinh thần hơi tỉnh, mỏi mệt dần khỏi, lại tiếp tục dùng bài Lục vị bội Thục địa gia Ngưu tất để dương khỏi phù vượt lên, Mạch môn, Ngũ vị để thêm kim thủy, Tri mẫu, Hoàng bá sao khô để tạm nén sức hỏa mạnh, làm một thang to sắc đặc cho uống các chứng bớt được một nửa; lại cho uống luôn hai thang nữa bỏ vị Tri mẫu, Hoàng bá thì phiền khát nói nhảm khỏi hẳn, nóng dữ bớt được 7, 8 phần, nhưng hơi thở càng yếu, thở hít không đủ hơi, tinh thần càng mê mẩn, không ăn uống gì, buồn bực vật vã, không biết gì cả, ra mồ hôi nhiều lau không kịp, đó là chân âm ở trong đã hết, dương không nương tựa vào đâu được, vả buồn bực vật vã là cái cớ tinh thần hao kiệt; lại mồ hôi ra mà nóng không bớt, đó là vì âm mất trước rồi. Tôi thấy hiện ác chứng, chứng hư phát ra rất nhiều, hết chứng này lại sinh ra chứng khác, tôi bảo người chồng rằng: "Bệnh tình nguy cấp đến nơi, anh nên chở chị ấy về đây để tôi được sớm tối trông coi, hết sức giúp đỡ, may ra muôn phần cứu được một chăng? Người đó nghe lời, vội vàng đi về một ngày một đêm mới tới bến chỗ tôi ở.
Khi tôi xem lại, thì thấy thi thoảng có nấc, xem mạch thì hai bộ quan, thốn hồng sắc lộn xộn, tay ấn vừa thì mạch tản mạn ra như muốn đứt, hai bộ xích đều không thấy, xem hình thể thì cơ nhục thoát hết, người như củi khô hơi miệng rất thối, không dám tới gần, tôi bảo người chồng rằng: "Bệnh tình mười phần trầm trọng cả mười, cứ theo sức tôi thì không thể chữa được nữa, vả lại ở dọc đường không tiện, anh nên đưa chị ấy về quê để tìm thầy khác, chậm thì không cứu vãn được". Người đó khóc van nói: "Nhà tôi xa cách, tuy có một vài ông lang cũng không tin cậy được, tôi đến buôn bán ở đây đã vài năm tuy chưa được bái kiến ngài, nhưng thường thấy bao nhiêu chứng nguy kịch, dù đã chết đi nhờ ngài cứu chữa thường được sống lại, nếu vợ tôi có tận số chăng nữa, được chết ở đây cũng không hối hận!". Tôi thấy người đó là người thuần cẩn, nói ra những lời lẽ đặm đà, kích thích lương tâm tôi không nỡ bỏ được, tôi bảo người đó rằng: "Vợ anh bệnh nặng, khó lòng khỏi được, anh đã một lòng tin cậy, tôi không thể không hết sức để đáp lại tấm lòng thành khẩn của anh, chữa cho đến khi không chữa được mới thôi". Liền dùng bài Bát vị gia Mạch môn Ngũ vị, Ngưu tất làm thang sắc, pha nước Sâm bố chính cho uống, lại cho ăn thêm cháo loãng để cứu vị khí, một thang thì chứng nấc khỏi, thở hút hơi đều, phiền táo hơi yên, uống hai thang thì các chứng khỏi hết. Được nửa ngày, bỗng tay chân lạnh giá, chỗ mỏ ác một đám nóng như lửa đốt, tôi vội dùng Cứu âm thang cho uống lại yên.
Được một đêm bỗng chứng nấc lại phát, tay chân quyết lạnh, mồ hôi như dội, tay chân co quắp uốn ván, vội dùng bài Sâm Truật Phụ thang đổ cho luôn, mới được một vài chén nhỏ, bỗng đờm dãi vọt lên, trong hầu kéo cưa, một giọt nước cũng không giỏ vào được nữa. Tôi bảo người chồng rằng: "Thầy thuốc chữa người chỉ nhờ thuốc để chữa bệnh, bệnh đến thế này, thuốc không nuốt vào được nữa thì cũng chịu thôi" cáo biệt ra về, chừng quá canh ba thì người đó tắt nghỉ. Người chồng lại vào chào tôi để về. Tôi hỏi: "Chắc tắt hơi rồi mình vẫn còn nóng, chân tay còn mềm" người kia hỏi tại sao? Tôi nói: "Đó là vì lẽ âm mất trước rồi".
Bệnh án này, tôi không có ý kiến gì không rõ, mà bệnh đã nấp vào chỗ cao hoang để đến nỗi phương loan chia rẽ ai oán não lòng, mây mù bao phủ, vì sai từ trước hay là vì bất cẩn về sau? xin bày tỏ ra đây để nhờ các bậc cao minh phủ chính cho.
Các bài mới:
Các bài đã đăng:
|
Bài viết 
