Trang chủ arrow Tin tức arrow NGƯỜI TÌM HỒN CHO ĐIỆU ĐÀN MÔI ĐẤT VIỆT
NGƯỜI TÌM HỒN CHO ĐIỆU ĐÀN MÔI ĐẤT VIỆT
01/04/2008

 


Nguyễn Đức Minh (bên
phải) tại Liên hoan Đàn
môi thế giới 2006
(Brucxen - Bỉ).


Tại các cuộc giao lưu,
Minh giới thiệu về Đàn
môi Việt Nam với bạn
bè bốn phương.


Thuyết trình hành trình đi tìm đàn môi trên đất nước Việt Nam tại Bỉ.


Minh đã tìm hiểu đặc
trưng văn hóa đàn môi
từng dân tộc.





Bộ sưu tập đàn môi
thuộc nhiều dân tộc của
Nguyễn Đức Minh.

“Lần đầu tiên nghe tiếng đàn môi từ một người chơi sáo, tôi đã bị hút hồn. Vì sao ư? Có lẽ bởi nó rất đặc biệt: tiết tấu mạnh, âm thanh trong trẻo và lôi cuốn rất khó tả”. Chính cảm xúc mạnh mẽ đó đã đưa Nguyễn Đức Minh trở thành nghệ sĩ chơi đàn môi chuyên nghiệp duy nhất ở Việt Nam.

Tháng 7/2004, trong một buổi biểu diễn tại nhà hàng Tứ Hải (phường Tứ Liên, quận Tây Hồ, Hà Nội), Minh không khỏi ngạc nhiên khi được nghe lại tiếng đàn môi, nhưng người chơi loại nhạc cụ đậm chất Việt lần này lại là một nghệ sĩ nước ngoài: anh Clemens Voight, người Đức. Clemens là một nhà sưu tầm nhạc cụ dân tộc thế giới (www.danmoi.de). Bản thân Clemens từng tham gia biểu diễn rất nhiều Festival đàn môi trên thế giới. Nghe Clemens biểu diễn, Minh lại khao khát được trở thành người làm chủ những chiếc đàn môi nhỏ bé này. Anh tự nguyện theo học Clemens, chỉ sau 2-3 buổi tập luyện, Clemens đã vô cùng ngạc nhiên, trầm trồ tán thưởng. Người nghệ sĩ nước ngoài này nói với Minh: “Em rất hợp với đàn môi và rất có khả năng. Anh sẽ giới thiệu cho em một người chơi đàn môi giỏi nhất thế giới”.

Trở lại Việt Nam vào cuối năm 2004, Clemens đã giới thiệu cho Minh làm quen với Giáo sư - nghệ sĩ đàn môi thế giới Trần Quang Hải. Lần này, Minh thật sự bàng hoàng vì người nghệ sĩ tài ba, nổi tiếng thế giới ấy lại chính là một người Việt sống ở Pháp. Theo giới thiệu của Clemens thì Giáo sư Trần Quang Hải là người nghiên cứu đàn môi hơn 40 năm nay.

Vừa học hỏi, vừa trao đổi, nghiên cứu, đến nay, Minh đã chơi một cách chuyên nghiệp nhiều loại đàn môi trên thế giới như: Việt Nam, Trung Quốc, Campuchia, Đức, Nga, Pháp... (trong đó có loại bằng chất liệu kim loại, có loại bằng tre). Nhưng có lẽ cái “hồn dân tộc” đã ngấm vào tình yêu âm nhạc và trải qua khổ luyện, nên hiện giờ, Minh là nghệ sĩ chơi đàn môi Việt Nam hay nhất, sáng tạo và sâu sắc nhất. Anh bảo: “Đàn môi Việt Nam được các nghệ sĩ thế giới rất ưa chuộng, bởi nó xinh xắn, đơn giản, tuy khó chơi nhưng khi chơi khiến người nghe cảm thấy hết sức thú vị. Nó cũng là loại nhạc cụ rất tinh tế, chỉ có nghệ nhân Việt Nam mới làm được đàn môi thật sự Việt Nam, bởi những bí quyết trong việc pha chế kim loại nhằm tạo độ cứng và tạo khe cắt lưỡi gà”.

Những cung bậc hoang sơ mà âm vang của đàn môi đã làm chàng trai đất Kinh kỳ ngày càng say mê. Càng đi sâu vào tìm hiểu, anh càng khám phá ra nhiều điều thú vị không chỉ ở góc độ của những công cụ giao duyên của các bạn trẻ dân tộc thiểu số mà còn ở góc độ âm nhạc nữa. Những tháng ngày đặt chân tới nhiều bản làng heo hút xa xôi, lang thang nơi rừng núi hoang vu, ăn ở cùng bà con các dân tộc để sưu tầm đàn môi, đôi môi anh nhiều lần rớm máu sưng vều chỉ vì tập chơi đàn. Đức Minh đã sưu tầm được nhiều loại đàn môi của các dân tộc Mông, Dao, Khơ Mú, Thái, Mông, Ê đê, Gia Lai… và nghiên cứu cội nguồn văn hóa phát sinh ra các loại đàn môi đó. Minh kể: khi nghe tiếng đàn môi, ngay cả giới nghệ sĩ chuyên nghiệp cũng rất ít người biết. Tuy đàn môi là loại nhạc cụ phổ biến của một số dân tộc thiểu số ở nước ta, nhưng chưa bao giờ nó được giới âm nhạc xếp vào hàng nhạc cụ dân tộc. Có lẽ vì thế mà chàng trai Hà thành này quyết định thành lập một ban nhạc dành riêng cho đàn môi - thứ âm thanh trong trẻo, đầy chất trữ tình, đằm thắm mà da diết tình yêu đôi lứa, lấy tên là “Hồn tre” vào dịp Tết Bính Tuất 2005.

Tại Festival đàn môi quốc tế 2006 được tổ chức tại Hà Lan từ ngày 28/7 đến 4/8 với hơn 300 thành viên của 33 quốc gia, Nguyễn Đức Minh được cử làm đại diện duy nhất của Việt Nam tham dự. Qua những thanh âm đầy chất núi rừng Việt Nam cho tới những bản hòa tấu cùng nhạc điện tử, nhạc techno, tiếng đàn môi của anh đã khiến bạn bè quốc tế phải ngạc nhiên tán thưởng. Nguyễn Đức Minh đã được bầu chọn là một trong 4 nghệ sỹ đàn môi xuất sắc nhất và nghệ sỹ trẻ tuổi nhất liên hoan; được bầu vào Ban chấp hành Hiệp hội đàn môi thế giới và được mời đi lưu diễn tại nhiều nước châu Âu. Nhưng với Đức Minh, nghệ sỹ đàn môi chuyên nghiệp duy nhất của Việt Nam, đây mới chỉ là sự mở đầu cho sự nghiệp nghiên cứu đàn môi, sắp tới anh sẽ cho xuất bản cuốn sách giới thiệu về đàn môi. Anh cũng thổ lộ thêm, chuyến đi châu Âu vừa rồi đã nâng bộ sưu tập đàn môi của mình lên 40 loại trong tổng số 53 loại của thế giới, trong đó Việt Nam có 10 loại, là quốc gia có nhiều loại đàn môi nhất.


Nguyễn Đức Minh - nghệ sĩ đàn môi chuyên nghiệp duy nhất ở Việt Nam.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bài: Trần Trí Công - Ảnh: Đinh Công Hoan

Báo ảnh Việt Nam

Tin liên quan

Các bài mới:

Các bài đã đăng:

 
< Trước   Tiếp >