Trang chủ arrow Tản mạn arrow NGƯỜI MÔNG CHƠI QUAY
NGƯỜI MÔNG CHƠI QUAY
14/02/2008

 Thời gian là những vòng quay. Cứ từng năm, rồi lại từng năm quay đều vĩnh cửu. Nhà thơ Hữu Thỉnh trong bài thơ THÁNG GIÊNG đã viết:

"Bánh xe của tháng Chạp,
Lăn qua mỗi ngày gầy
Tháng giêng về khêu cỏ
Sợi mưa phùn lay phay..."

Và những sợi mưa phùn lay phay ấy đã nhắc nhớ con người thêm một tuổi, mùa xuân lại như thế ập về.

Trước Tết Cả (Nguyên Đán) của người Kinh một tháng (Khoảng 30/11 A.L), ở miền tột Bắc của tổ quốc, người Mông đã chuẩn bị một cái Tết sau một năm vất vả lo toan. Đây là thời điểm khởi đầu một tháng ăn chơi giết lợn, giết gà và những trò lễ hội.

Lễ hội người Mông có nhiều trò chơi, ví như đua ngựa, ném pao, đẩy gậy và đặc biệt là đánh quay.

 


 

Theo tiếng Mông, đánh quay là Tầu tù lu. Tù lu (con quay) được làm từ một loại cây rất cứng trên rừng như: sồi, lim, nghiến, gốc táo mèo... có đường kính từ 7 - 10 cm, đầu nhọn có tác dụng điểm chạm của quay; đầu kia gọt bằng, khi chơi thường là tiêu điểm đánh của các con quay khác. Dây đánh quay gọi là Cua được se bằng lanh, dài độ một mét, được nối với một đoạn Pảng (gậy) làm bằng một đoạn trúc rừng nhỏ cỡ ngón tay cái, dài khoảng 40 cm. Sân chơi thường được chọn là bãi đất rộng, phía đối diện có taluy cao nhằm tránh con quay khi chơi văng xuống núi và bảo đảm không gây thương tích cho người chơi.

Khi chơi, từng cặp thanh niên dùng dây cuốn con quay theo chiều thuận tay chơi tùy thuộc theo tay trái hay phải. Khi có tiếng hô: Tầu lâu (đánh đi) thì từng cặp hai người xuống quay để so tài, ai có quay "sống" lâu hơn thì được quyền đánh tiếp, người kia phải để quay chết làm điểm chọi cho người chơi. Ở cự ly khoảng năm mét, người chơi dùng sức phải chọi trúng quay của đối phương mà không bị chết thì tiếp tục được vào vòng sau. Lần lượt trò chơi sẽ chọn được một người chiến thắng. Trò chơi sẽ tiếp tục với việc các con quay chết được đưa lên độ cao khoảng một mét, rồi hai mét (các ta-luy đối diện có các bậc đào sẵn), người chơi phải dùng quay của mình chọi trúng các con quay chết và rơi xuống thì được tính điểm cao hơn...

Thú chơi quay rèn người chơi phải có sức khỏe, độ khéo léo, tinh nhanh và phán đoán tốt. Ðiều quan trọng là, người chơi được sự cổ vũ rất nhiệt tình của những thiếu nữ Mông đứng xem bên ngoài. Không ít thiếu nữ đã chọn được bạn tình của mình là những người chiến thắng, trong số ấy nhiều đôi trở thành vợ chồng sống hạnh phúc trên các triền núi cao vùng Tây Bắc của Tổ quốc.

Nguyễn Hạnh (Theo tư liệu Báo chí Dân tộc)


 


Tin liên quan

Các bài mới:

Các bài đã đăng:

 
< Trước   Tiếp >