Vị quản thống thường gọi là Tâm khẩu thống; bệnh này phát ra ở trung
tiêu, đau ở dưới tim (chỗ lõm dưới xương mỏ ác) đau có khi cấp, có khi
hoãn, thời gian mắc bệnh cũng có dài ngắn khác nhau. Nguyên nhân của
bệnh này phần nhiều vì ăn uống bừa bãi, thích ăn những vị cay chua, hoặc
uống rượu nóng, hoặc ăn đồ lạnh, hoặc vì lo nghĩ uất kết lại, lâu ngày
làm cho khí xung hòa của của tỳ vị lên xuống không được bình thường, tỳ
vị bị can mộc hại đến, khí cơ bị uất trệ mà thành ra. Theo sự phân loại
của chứng hậu thì có chia ra những loại khác nhau như hàn, nhiệt, thực,
huyết, trùng...
Bời vì bệnh này phần nhiều do can và vị không
được điều hòa, khí cơ bị trở tắc mà sinh ra, cho nên phép chữa là phải
sơ can hòa vị, lý khí, chỉ thống. Những bài thuốc thường dùng là những
bài như Tứ thất thang, Diên ô nhị trần thang. Nhưng vì nguyên nhân của
bệnh không giống nhau, cho nên phép chữa cũng khác nhau, nếu vì hàn mà
đau thì đau liên miên không dứt, chân tay buốt lạnh, mửa ra nước bọt, đó
là vì hàn tà phạm vào vị mà gây nên, phép chữa nên tán hàn lý khí, có
thể dùng bài Cao lương khương thang; nếu có những chứng nôn mửa, nuốt
chua, mạch huyền rêu lưỡi vàng, đau từ miệng dạ dày ran đến hai bên
sườn, đó là vì can hỏa phạm đến vị, có thể cho uống bài Tả kim hoàn hợp
với Nhị trần thang để sơ can hòa vị; nếu vì thực tích mà đau thì khi đau
thì khó chịu ở vị quản lờm lợm không muốn ăn, ợ hơi có mùi đồ ăn, phép
chữa nên tiêu thực hành khí, có thể dùng bài Hương sa chỉ truật hoàn;
nếu vì đờm mà đau thì đau râm râm, lợm giọng, đầy, khó chịu, có khi mửa
ra nước chua, phép chữa nên hóa đờm hành khí, có thể dùng bài Quát đàm
yên vị tán; nếu vì ứ huyết mà đau, thì ở vị quản đau như dao cắt, đại
tiện sắc đen, phép chữa nên hóa ứ hành khí, có thể dùng Thử niêm tán;
nếu vì trùng mà đau thì đau từng cơn, trên mặt có những điểm trắng, khi
không đau thì ăn uống như thường, có khi có dun đũa ra ở miệng, phép
chữa nên hòa vị yên trùng, có thể dùng bài Ô mai hoàn.
Các bài mới:
Các bài đã đăng:
|
Bài viết 
