Hát xẩm chợ đêm Hà Nội: Từ tâm hồn đến những tâm hồn
Đã hàng nghìn năm, trăm năm, mỗi huyện, mỗi tổng, mỗi làng quê đâu đâu cũng có cái chợ quê to hoặc nhỏ.
Đó là nơi đổi trao, mua bán mọi sản vật thông thường cho đời sống thiết yếu và đơn sơ của người dân mỗi vùng. Không những thế nó còn là nơi diễn ra nhiều sinh hoạt vật chất và tinh thần, nơi có những niềm vui cho người dân một đời đằng đẵng sau lũy tre làng tĩnh lặng. Muốn ăn một món quà dân dã như bát bánh đúc riêu cua, đĩa bánh cuốn, chiếc bánh rán... phải đến chợ, dù chợ có cầu có quán hay chỉ là dưới bóng cây đa làng bốn mùa xanh tốt, có ngôi miếu nhỏ không biết thờ vị thần thánh nào, chiếc bát hương đã siêu vẹo...
Niềm vui đi chợ còn là biết được tin tức làng bên hay trên huyện, và ngay ở xóm thôn nơi người ta cư ngụ, có chuyện gì đó mới xảy ra, cô gái đẹp mới đi lấy chồng, một ông chồng giầu có, hoặc nhà ai đó bị bỏ bỗng rượu vào ruộng cho tây đoan về khám, bắt được bỏ tù trên tỉnh, cũng có khi là nước lũ về, ông quan huyện quá nghiêm khắc, chôn chân ông lý trưởng ngay trên mặt đên vì thiếu tre để hộ đệ...
Một niềm vui khác hầu như chợ quê nào cũng có, dù lâu lâu mới có, đó là anh xiếc khỉ, vừa nói huyên thuyên luôn miệng vừa đấm thùm thụp vào ngực mình để quảng cáo cho món thuốc cao hiệu nghiệm như thần, đôi lúc dừng lại, cho con khỉ làm xiếc, gánh đôi thùng bằng hai cái ống bơ sữa bò, đi vòng tròn quanh bãi chợ có người đứng quây kín, vừa nghe vừa xem vừa bàn luận gì đó. Nhưng cũng đủ cho người dân quê đi chợ thêm vui vẻ, phấn chấn giây lát.
Vì người đi chợ là chị đỏ, anh hai, bác thợ cầy, bà bủ... quanh năm hai sương một nắng trên đồng ruộng, không hề biết giải trí, ca nhạc, phim ảnh hay sân khấu là gì bao giờ. Nay gặp đám hát xẩm đã là niềm vui to lớn, hoan hỉ suốt cả nhiều ngày sau đó, về có chuyện kể cho hàng xóm láng giềng, con cháu cùng chia vui dưới ánh trăng hay ngọn đèn hoa kỳ nhỏ như hạt đỗ của làng quê im ắng với trăm bề thiếu thốn.
<----Báo Hà Nội mới---->
