Tứ Hải giai huynh đệ

Khí gốc ở Trời, cho nên chủ thăng. Rượu chính là vật hóa khí, vì vậy ưa đi lên. Xem cách nấu rượu, dùng ống đồng lấy hơi vào đáy nồi phía trên, hóa ra rượu. Rượu đều là hơi nước đi lên, Dương ở trong Thủy, gốc đi lên. Người phương Tây lấy khinh khí, dưỡng khí ở trong nước, đi lên được, cháy được thành lửa; chứa dương thì đi lên. Thủy là quẻ Khảm, khí của hào giữa là dương, cho nên khí từ thủy sinh ra mà đi lên.

Khí thanh dương ở ngoài trời, đều là dương trong thủy được phát sinh ra. Nấu rượu lấy men làm dậy dương, lấy lửa nấu, khiến cho âm hóa làm dương, hơi lên đi ra thành rượu, toàn là khí dương đi lên cho nên chủ thăng. Lại như ủ Rượu Nếp Thang, lấy men trộn với xôi nếp; phát nóng nát ra; rượu chảy ra, còn bã xôi lại; cũng là theo cách hóa hơi, cho nên thuộc dương cũng chủ thăng.

Nhưng Rượu Nếp Thang và Rượu Trắng không giống nhau. Rượu Trắng do ống đồng ở trên dẫn ra, thuần là thanh khí; Rượu Nếp Thang ủ ở trong vò, còn có nước đục. Cho nên Rượu Nếp Thang vị đậm hơn, vào được huyết phần, tính cũng ngưng trệ, nên sinh đờm thấp. Rượu Trắng khí mạnh hơn, chuyên dẫn khí phần, tính không trì trệ, không sinh đờm thấp. Đồng một tính đi lên, mà một thứ trong một thứ đục, mới khác về phù trầm. Cho nên xét định dược lý phải tinh tế.

Hảo tửu: Rượu tăm (rượu đế) vị đắng, ngọt, cay, tính nhiệt có độc, khử tà, hạ khí, hành huyết, khai uất, trừ phong, dùng để tẩm chế các vị thuốc.

Tửu tào: Bã rượu, vị ngọt, cay, tính không độc, dẫn tiêu thức ăn, ấm trong lòng, trừ máu ứ, chữa bệnh lở, nẻ, bị đánh, bị ngã và trùng thú cắn.

Khổ tửu: là dấm.

Rượu là một chất lỏng của loài ngũ cốc, nó có cái tính rất mạnh tợn; nó vào trong Vị, khiến cho Vị phải trương lên và dồn khí ngược lên, thành ra chứng đầy, khó chịu ở trong hung. Say rượu mà nhập phòng sẽ thương đến Thận, Thận là gốc, Phế là ngọn. Giờ gốc bị thương cho nên Phế hư.